11) Rijksstraatweg  kruispunt Darthuizen - Donderberg

Rijksstraatweg richting oosten, jaren 30 en heden.

Korte beschrijving:

Op deze locatie was een versperring aangebracht door Nederlandse militairen om de Duitsers tegen te houden. Tijdens de bezetting hadden de Duitsers de versperring in gebruik. Na de bevrijding, kwamen op 7 mei 1945 de Polar Bears over de Rijksstraatweg, maar zij konden door deze versperring niet verder trekken. Met een bulldozer hebben zij de versperring verwijderd en konden zij verder in westelijke richting rijden.

Beveiligingsopstelling 1939-1940.

Op 10 mei 1940 om 17 uur werden op bevel van de commandant van het 3e Bataljon van het 11e Regiment Infanterie beveiligingsopstellingen ingenomen op de viersprong bij het hek van Broekhuizen, met zicht in drie richtingen. Deze opstellingen werden permanent bezet gehouden.

Op 11 mei is deze opstelling gewijzigd: een stuk werd opgesteld hoek Rijksstraatweg - Middelweg met het front naar het oosten en 2 stukken bij hotel Donderberg met het front naar het noorden en oosten en 1 stuk op de harde weg van het landgoed Broekhuizen met het front naar het zuiden. Deze opstellingen zijn ook permanent bezet gehouden door de Nederlandse militairen.

Op 12 mei zijn om 4 uur de beveiligingsopstellingen ingetrokken en daarna met de gevechtstrein van het 3e Bataljon afgevoerd naar de steenfabriek bij Remmerden, om de Grebbelinie te versterken.

In april 1944 was door de Duitsers bij restaurant Darthuizen een wegversperring aangelegd.

Bij zo’n versperring werd niet de hele weg afgesloten, maar een deel. Het gedeelte waar nog net een voertuig doorheen kon, was apart af te sluiten met losse stalen binten of betonblokken/wanden.

Toen de Engelse Polar Bears (onder Canadees commando) tijdens de bevrijding van Leersum op 7 mei 1945 uit Wageningen door Leersum richting Utrecht reden, stuitten ze op deze versperring. Ze maakten rechtsomkeert en reden terug naar de Scherpenzeelseweg (nu Kerkplein), om daar te wachten op een grote Canadese bulldozer, die in een oogwenk de versperring aan de kant schoof. De bulldozer was zo groot, dat een ooggetuige later verklaarde nooit zoiets gezien te hebben.

Foto van pantserafweergeschut ten noorden van Broekhuizen (1939/1940) en foto van vergelijkbare versperring in Doorn van mei 1945. 

Een Canadese bulldozer verwijdert een versperring, waarschijnlijk heeft ook zo’n bulldozer op 7 mei 1945 de versperringen aan de Rijksstraatweg in Leersum verwijderd.

Op 13 april 1945 werd een sabotageplan gemaakt met schetsen. Hierin stond:

(citaat)¨De versperringen en versterkingen, welke wij bij u aan zullen brengen, zijn de volgende:

In de eerste plaats maken wij dankbaar gebruik van de versperringen, die reeds op de Rijksstraatweg zijn aangebracht, n.l. één bij Zuijlesteijn (zie schets 2) en één bij hotel Darthuizen (zie schets 3). Verder kunnen versperringen worden aangebracht voor het eventuele verkeer uit Wijk bij Duurstede aan de Amerongse Wetering (zie schets 1) door middel van een tankval. Voor het verkeer uit Neder-Langbroek, het welk van Broekhuizen Leersum binnengaat, kunnen zware beukenbomen als versperring dienen. Wordt de Maarscheweg door P.C. Maarsbergen verzorgd. Zo niet, dan gaarne spoedig antwoord.

NB. De aan de Rijksstraatweg aangebrachte versperringen zijn reeds door de Pid. aan de D.I.D per schets opgegeven.¨

Bron: L. Kranenburg, Leersum.

¨Luizen in de Pels¨

¨Dagboek van reserve-eerste luitenant J. van de Griend., commandant 11e Batterij 6-veld¨

J. Rams

Mevr. Legemaat.

Deze wandeltocht is een initiatief van de Historische Vereniging Leersum en de Tijdlijn van Leersum.

 

© 2020 Ontdekkingstocht Leersum WO II

Reclame