Boerderij toen (+1946) en nu:

Weidelaan 42 is een 'wederopbouw-boerderij'. In oorsprong was het een langhuisboerderij, die pas in 1965 van de uitbouw werd voorzien. De boerderij is ontworpen door de Rhenense architect A.A. van Ommen.

Een wederopbouwboerderij is een Nederlandse boerderij die in Tweede Wereldoorlog door oorlogshandelingen vernield was en al tijdens de oorlog, of na de oorlog onder regie van de overheid is herbouwd.

Op deze locatie stond er in de oorlogsperiode een boerderij van de fam. Van de Geer (het adres van de boerderij was toen de Steeg 4). De boerderij werd op 30 augustus 1941 getroffen door een neergestort Duits vliegtuig (een Junker 88). Het toestel boorde zich door het dak en richtte een complete ravage aan. De bewoners bleven ongedeerd en vertrokken naar familie in Utrecht, waar een stevige kelder was. Het huis is in 1942, tijdens de oorlog weer opgebouwd. Een steen in de gevel herinnert nog aan dit voorval. In de steen staat het jaartal 1940. Mogelijk was deze steen nog 'over' of is bij de herbouw per ongeluk een steen met onjuist jaartal gebruikt. 

foto´s van de schade aan de boerderij door het neergestorte vliegtuig.

In Nederland zijn tussen 1940 en 1945 meer dan 8000 boerderijen verwoest of zwaar beschadigd. Een aantal daarvan werd gedwongen afgebroken voor onder meer de aanleg van de Atlantikwall of voor Duitse militaire vliegvelden of vernield bij het onder water zetten van gebieden (inundatie). De vele vaak in eenzelfde stijl herbouwde boerderijen vormen een herinnering aan de gevolgen die de oorlog op het platteland met zich heeft gebracht.

Wederopbouw

Voor de coördinatie van het herstel van verloren gegane agrarische gebouwen werd al op 15 juli 1940 door de rijksoverheid het Bureau Wederopbouw Boerderijen (BWB) opgericht. Nog in 1940 werden de eerste nieuwe boerderijen gebouwd door de MAVOG, ´MAteriaal VOorziening Grebbe’. De overheid ontwikkelde ook richtlijnen voor de wederopbouw, toetste de architectkeuze en controleerde bouwtekeningen.

Bij de bouw werd gebruikgemaakt van de kennis die ingenieurs hadden opgedaan bij de gestandaardiseerde bouw van de boerderijen in de kort daarvoor drooggelegde Wieringermeerpolder. Boerenbedrijven waren belangrijk voor de voedselvoorziening, zodat ze zo gauw mogelijk hersteld moesten worden. De bedrijven zijn onder meer te herkennen aan de ventilatiekokers en de stenen zolders. Ze kregen ook elektriciteit en stromend water. De Nederlandse staat betaalde het grootste deel van de kosten.

Delftse School

Alle opbouwboerderijen werden gebouwd in de karakteristieke stijl van de Delftse School. Dit maakt de boerderijen ook nu nog heel herkenbaar. De Delftse School gebruikt traditionele en natuurlijke materialen. De standaardboerderijen zijn sober en doelmatig gebouwd en lijken wat op een verbeterde versie van een hallenhuis. De uiterlijke vormgeving van de boerderij moest wel aansluiten bij de architectonische tradities in de betreffende regio.

Bron: Wikipedia

´Leed en verzet in Leersum´

Rijksdienst voor Monumentenzorg, project Wederopbouw.

Regionaal Archief Zuid-Oost Utrecht.