Geschiedenis van Vredeoord

Villa Vredeoord is omstreeks 1826 gebouwd  door Cornelis Versteegh en in de 19e eeuw behoorde het tot het bezit van landbouwer M.G. Versteegh. Het huis werd in 1861 verkocht aan de heer Antonius Mol, maar werd steeds aan anderen verhuurd (o.a. aan mevr. Van Gumster die er een pension in dreef). Sinds 1880, toen burgemeester Spruijt zich in deze woning vestigde, heeft het dienst gedaan als huisvesting van Leersums eerste burger, totdat het door de Duitsers als represaille tegen burgemeester Jhr H. van den Bosch, in september 1944 in brand werd gestoken. Na de oorlog zijn de restanten van de burgemeesterswoning gesloopt, waarna de huidige bebouwing is ontstaan.

Ooggetuigeverslag van de zoon van burgemeester Van den Bosch over het drama van 12 september 1944.

¨De Duitse Ortskommandant van Amerongen dwingt in mei 1944 mijn vader (burgemeester van Leersum en Amerongen) om burgermannen aan te wijzen die voor de Wehrmacht langs de wegen schuilgaten moeten graven om bij geallieerde luchtaanvallen op Duitse troepen dekking te geven. Mijn vader weigert. Hij wordt beschuldigd van sabotage, ontslagen als burgemeester en in de gevangenis gezet in Utrecht in de Gansstraat. Blijkbaar hebben trouwe vrienden iets ondernomen om hem vrij te krijgen, de ware toedracht is nog steeds onbekend. Hoe het zij, hij komt na 2 maanden vrij. In Leersum is intussen van alles aan de hand. De NSB-burgemeester wordt door verzetsmensen opgepakt en vastgehouden op Valkenheide. De Duitsers zijn woedend en nemen wraak op mijn vader, die ze als een terrorist blijven beschouwen. Op 12 september 1944 kondigen ze aan ons huis in brand te steken. Mijn moeder krijgt een half uur de tijd om wat spullen bij elkaar te halen. Cors Blankestijn, de slager, die zojuist vlees aflevert, raadt mijn moeder aan zo veel mogelijk waardevol bezit door het raam naar buiten te werpen. Op die manier heeft Geurtje van Appeldoorn nog een Franse klok in veiligheid weten te brengen. Ikzelf, zestien jaar oud, bevind mij bij het postkantoor om een brief af te geven. De heer Gerth rent op me af en raadt me aan onmiddellijk naar huis te gaan. Toen ik thuiskwam bleek ons huis omsingeld door de Duitsers. Het brandt geheel af.¨

(uit: Hoetwas, 2000, Jg 5, Nr 1, pag 5).